Tijdslijn

Big Bang

Volgens de meeste fysici is het universum 13,8 miljard jaar geleden ontstaan toen uit een enkel punt ruimte en tijd begonnen te expanderen na een onbeschrijflijke uitbarsting van energie.

Na de oerknal

Door de snelle expansie na de oerknal daalt de temperatuur van 10 ³² K over ongeveer 1 miljoen jaar naar slechts 3000K. Telkens als de temperatuur onder bepaalde sleutelwaarden zakt, ondergaat het jonge heelal een transformatie.

Het tijdperk der materie

Door de uitdijing en afkoeling van het heelal verliezen fotonen hun energie en bijgevolg ook het vermogen om atoomkernen en elektronen gescheiden te houden. Vrije elektronen worden aan atoomkernen gebonden waardoor de ruimte transparant wordt.

De eerste gasconcentraties

Hete wolken waterstof en helium bevolken het universum. Het heelal is voldoende afgekoeld en gasconcentraties kunnen ontstaan onder invloed van de zwaartekracht. De energetische omstandigheden van na de Big Bang lieten slechts enkele combinaties van atoomkernen en elektronen toe. Water-stof (H) en helium (He) werden gevormd. Andere elementen ontstaan pas veel later in de kernen van sterren.

Vorming van sterrenstelsels

Uit de gasconcentraties ontstaan melkwegstelsels die door een verder lege ruimte van elkaar gescheiden zijn. De meest massieve sterren sterven een gewelddadige dood als supernova. Hierdoor worden andere atoomsoorten, zoals koolstof en zuurstof, de ruimte ingeslingerd.

Globulen

Ongeveer 5 miljard jaar geleden doet er zich in zo'n gaswolk een verstoring voor zodat er plaatselijke verdichtingen ontstaan. Deze verdichtingen worden door hun aantrekkingskracht steeds groter en vormen zo globulen. De globulen gaan steeds verder samentrekken waardoor ook de temperatuur almaar hoger wordt.

Protoster

We spreken nu van een protoster. De ster zendt al warmte en straling uit. Deze wordt enkel veroorzaakt door de samentrekking van de gaswolk. Een protoster is nog niet heet genoeg om tot kernfusie over te gaan.

De zon

We zijn nu 10 miljoen jaar later en onze zon is nu zo sterk samengetrokken dat de druk en de temperatuur in de kern voldoende groot zijn geworden om kernfusie op te starten. De ster komt tot ontbranding en een kleine 5 miljard jaar geleden is onze zon ontstaan.

De Krabnevel

Waarschijnlijk is 2 miljard jaar geleden de ster ontstaan die de Chinezen in het jaar 1054 als geweldige supernova aan de hemel hebben zien staan. De restanten zijn nu nog steeds te zien als de Krabnevel in het sterrenbeeld de Stier.






Evolutie heelal

Hoe het heelal verder zal evolueren hangt af van het feit of de gemiddelde dichtheid van materie boven of onder de drempelwaarde van circa 3 waterstofatomen per kubieke meter ligt.

• Gesloten universum

In een heelal met een gemiddelde dichtheid die hoger is dan de drempelwaarde zal de gravitatie uiteindelijk de bovenhand krijgen. Het universum zal niet enkel stoppen met uitdijen maar ook terug inkrimpen tot alle materie tenslotte in één punt geconcentreerd zal zijn.

• Vlak universum

Is er net voldoende materie in de cosmos, dan zal de onderlinge gravitatiewerking precies genoeg zijn om de uitdijing af te remmen. De uitdijing zal naar stilstand streven zonder evenwel die toestand ooit te bereiken.

• Open universum

Ligt de gemiddelde dichtheid van materie lager dan 3 waterstofatomen per kubieke meter, dan hebben we te maken met een open heelal. Het universum zal steeds verder blijven uitdijen waardoor atomen op den duur zo ver uit elkaar liggen dat het heelal vrijwel energieloos en dus helemaal koud zal zijn. Momenteel spreken de waarnemingen sterk in het voordeel van deze mogelijkheid.