Zon

.Grootte en afstand 

Met een diameter van zo'n 1,4 miljoen kilometer is de zon maar een ster van gemiddelde grootte. Veel sterren zijn groter dan de zon, maar voor de aarde is de zon natuurlijk enorm. De massa van de zon is 330 000 keer groter dan die van de aarde. Je zou zo'n 1,3 miljoen aardes nodig hebben om het hele volume van de zon te kunnen vullen. 

De eerste ster na de zon is Proxima Centauri. Deze rode dwerg ligt op een afstand van maar liefst 4,24 lichtjaar. Een lichtjaar is de afstand die het licht kan afleggen in een jaar of 9500 miljard kilometer. top

.Omloop en rotatie

De zon bevindt zich in een spiraalarm van het Melkwegstelsel die de Orion arm heet. Ze cirkelt rond het centrum aan een snelheid van zo'n 720 000 km/h. Zelfs met deze hoge snelheid doet de zon er 230 miljoen jaar over om een heel rondje door het Melkwegstelsel te maken.

Net zoals de aarde draait de zon ook om haar eigen as. Aan de evenaar duurt zo'n rotatie 25 dagen terwijl dit aan de polen al 36 dagen is. Deze verschillen zijn te wijten aan het feit dat de zon en enorme bal van gas is en dus niet vast is. top

.Manen

De zon is een ster en heeft dus geen manen, maar planeten die om haar heen draaien. top

.Ringen

Vroeg in haar ontstaan was de zon omringd door een grote schijf van stof en gas waaruit uiteindelijk 4,6 miljard jaar geleden ook de planeten ontstaan zijn. Een klein beetje van dat stof vliegt ook vandaag nog rond de zon in ringvormige structuren.  top

.Ontstaan

De zon ontstond ongeveer 4,6 miljard jaar geleden in een reusachtige, ronddraaiende wolk van gas en stof die de zonnenevel wordt genoemd. Toen de nevel onder zijn eigen zwaartekracht instortte, ging hij sneller draaien en een schijfvorm aannemen. Het meeste materiaal van de nevel werd naar het centrum getrokken om onze zon te vormen, die 99,8% van de massa van ons zonnestelsel uitmaakt. Veel van het resterende materiaal vormde de planeten en andere objecten die nu rond de zon draaien. (De rest van het overgebleven gas en stof werd weggeblazen door de vroege zonnewind van de jonge zon).

Net als alle sterren zal ook onze zon uiteindelijk haar energievoorraad opgebruikt hebben. Als ze begint te sterven, zal de zon uitdijen tot een rode reuzenster. Ze zal daarbij zo groot worden dat ze Mercurius en Venus, en mogelijk ook de aarde, zal opslokken. Wetenschappers voorspellen dat de Zon ongeveer halfweg haar leven is en nog ongeveer 5 miljard jaar zal meegaan voordat ze een witte dwerg wordt. top

.Structuur

De Zon is een enorme bal van waterstof en helium die bijeengehouden wordt door haar eigen zwaartekracht. De zon bestaat uit verschillende delen. Het binnenste bestaat uit de kern, de stralingszone en de convectiezone. Naar buiten toe is er het zichtbare oppervlak of de fotosfeer, gevolgd door de chromosfeer en de overgangszone met tot slot de corona - de buitenste atmosfeer van de zon.

Zodra zonnedeeltjes de corona met supersonische snelheid verlaten, wordt het de zonnewind die een enorme magnetische "bubbel" rond de zon vormt, ook wel de heliosfeer genoemd. De heliosfeer strekt zich uit tot aan de uiterste randen van het zonnestelsel. De aarde bevindt zich dus in de atmosfeer van de zon. Buiten de heliosfeer bevindt zich de interstellaire ruimte.

De kern is het heetste deel van de zon. Kernreacties hier - waarbij waterstof fuseert tot helium - zorgen voor de hitte en het licht van de zon. De kern is 138 000 kilometer dik en de temperatuur bedraagt er meer dan 15 miljoen °C. De dichtheid van de kern van de zon is ongeveer 150 gram per kubieke centimeter (g/cm³). Dat is ongeveer 8 keer de dichtheid van goud (19,3 g/cm³) of 13 keer de dichtheid van lood (11,3 g/cm³).

Energie uit de kern wordt door straling naar buiten gedragen. Deze straling kaatst rond in de stralingszone en doet er ongeveer 170.000 jaar over om van de kern naar de top van de convectiezone te komen. Naar buiten toe, in de convectiezone, daalt de temperatuur tot onder de 2 miljoen °C. Hier bewegen grote bellen van heet plasma (een soep van geïoniseerde atomen) omhoog naar de fotosfeer, de laag die we het oppervlak van de zon noemen. top

.Oppervlak

De Zon heeft geen vast oppervlak zoals de aarde en de andere rotsachtige planeten en manen. Het deel van de zon dat meestal het oppervlak wordt genoemd, is de fotosfeer. Het woord fotosfeer betekent "lichtbol" - wat toepasselijk is omdat dit de laag is die het meeste zichtbare licht uitzendt. Dit is wat we vanaf de aarde met onze ogen zien.

Hoewel we het het oppervlak noemen, is de fotosfeer eigenlijk de eerste laag van de zonneatmosfeer. Ze is ongeveer 400 kilometer dik, met temperaturen tot ongeveer 5.500 °C. Dat is veel koeler dan de gloeiend hete kern, maar nog steeds heet genoeg om koolstof - zoals diamanten en grafiet - niet alleen te laten smelten, maar ook te laten koken. De meeste straling van de zon ontsnapt uit de fotosfeer naar de ruimte. top

.Atmosfeer

Boven de fotosfeer bevinden zich de chromosfeer, de overgangszone en de corona. Niet alle wetenschappers noemen de overgangszone een eigen gebied - het is gewoon de dunne laag waar de chromosfeer snel opwarmt en overgaat in de corona. De fotosfeer, chromosfeer en corona maken allemaal deel uit van de atmosfeer van de zon. (De corona wordt soms terloops "de atmosfeer van de zon" genoemd, maar het is eigenlijk de bovenste laag in de atmosfeer van de zon).  
In de atmosfeer van de zon zien we zonnevlekken, coronale gaten en zonnevlammen. top

.Magnetosfeer

De zon genereert magnetische velden die zich uitstrekken in de ruimte om het interplanetaire magnetische veld te vormen - het magnetische veld dat ons zonnestelsel doordringt. Het veld wordt door het zonnestelsel gedragen door de zonnewind - een stroom elektrisch geladen deeltjes die vanaf de zon in alle richtingen naar buiten waait. De enorme ruimtebel die wordt gedomineerd door het magnetische veld van de zon wordt de heliosfeer genoemd. Omdat de Zon roteert, krijgt het magnetische veld de vorm van een grote roterende spiraal, die bekend staat als de Parker-spiraal. Deze spiraal heeft een vorm die lijkt op het patroon van water uit een roterende tuinsproeier. top