Komeet 12P/Pons-Brooks zichtbaar aan de avondhemel

22 maart 2024

Het meest gunstige moment om deze komeet te bekijken vanuit onze streken is rond 27 maart. Het object heeft dan een helderheid van +4,2m.  Niet zo gemakkelijk met het blote oog waar te nemen, maar met een eenvoudige verrekijker (in de hand of op statief) moet het goed lukken. Een wazige komeet is immers  moeilijker te observeren dan een ster met dezelfde helderheid... We duimen voor gunstige weersomstandigheden!

 

Pons Brooks

Komeet 12P/Pons-Brooks

Op 12 juli 1812 ontdekte Jean-Louis Pons een nieuwe komeet. Toen al waren de sterrenkundigen er min of meer van overtuigd dat het een periodieke komeet was met een omlooptijd tussen de 65 en 70 jaar.  Encke bepaalde later de definitieve baan met een omlooptijd van 70.68 jaar (intussen aangepast tot 71.3 jaar). 

Maar in 1882 werd vergeefs gezocht naar de komeet van 1812.  William Robert Brooks ontdekte in 1883 een komeet en die werd pas later geïdentificeerd als de gezochte komeet.  In 1954 werd de komeet weer waargenomen. En nu, in 2024, komt ze opnieuw langs. 

Door de herontdekking, per toeval, door Brooks kreeg de komeet een dubbele naam: Pons-Brooks.

Deze komeet werd waarschijnlijk al voor 1812 waargenomen. Mogelijk is 12P/Pons-Brooks de komeet die door de Chinezen werd beschreven in 1486.

Komeet 12P/Pons-Brooks heeft een grote inclinatiehoek (hoek tussen de komeetbaan en het eclipticavlak). Die bedraagt 74.2°.   De komeet heeft een sterk elliptische baan (zoals die van komeet Halley).  Ze bereikt het perihelium op 21 april 2024 en passeert de zon op een afstand van 0.78 AE.  De dichtste nadering van 12P/Pons-Brooks tot de aarde gebeurt rond 1 juni. De afstand bedraagt dan 1,55 AE.

Het meest gunstige moment om de komeet te bekijken vanuit onze streken is volgende week rond 27 maart. Het object heeft dan een helderheid van +4,2m.  Maar het is niet zo gemakkelijk  om het object met het blote oog waar te nemen, een eenvoudige verrekijker (in de hand of op statief) kan helpen. Een wazige komeet is immers  lastiger te observeren dan een ster met dezelfde helderheid.

Ondanks de veelbelovende berichtgevingen over de zichtbaarheid van  deze komeet, blijft het afwachten of de komeet de verwachtingen zal inlossen. Het blijft moeilijk om de helderheid van kometen te voorspellen. En wat met het weer?

 

Voor wie de komeet wil waarnemen

Eind maart buigt komeet 12P/Pons-Brooks verder af  naar het zuiden. Ze verplaatst zich door de Vissen en de Ram. De beste momenten voor waarnemen blijven de avonduren tegen het eind van de schemering.  Op 22 maart staat ze in de buurt van M33. En op 31 maart is ze terug te vinden in de buurt van α Ari . 

Begin april staat komeet 12P/Pons-Brooks in de Ram.  De zon gaat evenwel steeds later onder. En de elongatie van de komeet wordt kleiner.  Er zal steeds minder tijd zijn om de komeet waar te nemen. 

Op 8 april, de dag van de zonsverduistering, staat komeet 12P/Pons-Brooks in de buurt van Jupiter op 24° van de zon. Tijdens de totaliteit is ze waarschijnlijk waarneembaar met een verrekijker.   

Enkele dagen later, op 10 april, passeert de komeet een smalle maansikkel. Op 12 april komt ze in de buurt van Jupiter en Uranus.  De Plejaden staan niet veraf.

De declinatie neemt steeds verder af. Waarnemen wordt steeds moeilijker. Op 20 april verplaatst de komeet zich van Ram naar Stier. Maar rond deze tijd eindigt de periode van zichtbaarheid bij ons.  Komeet 12P/Pons-Brooks is vanaf die datum te bewonderen in het zuidelijke halfrond.

De efemeriden en baanelementen zijn opgenomen in de Hemelkalender 2024 op pagina 138.

 

 

(Bron kaart: In-The-Sky.org)