Wordt komeet C/2023 A3 toch een spectaculair object?
Hoe gaat het momenteel met komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS)? Tijdens de wintermaanden werd ze voortdurend helderder. Maar toen de evolutie stilviel in maart en april, en de komeet zelfs begon te vervagen in mei, maakten sommige astronomen zich zorgen over wat komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) ons zou brengen in de toekomst.
Begin juli verscheen dan het rapport van Zdenek Sekanina, een Tsjechisch-Amerikaanse astronoom en kometenexpert bij het Jet Propulsion Laboratory van NASA. Zoals in een vorig nieuwsbericht gemeld, stelde hij dat het einde van komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) onvermijdelijk is. Want naar zijn mening werd de stopzetting van de helderheidstoename veroorzaakt door fragmentatie van de kern.
Andere astronomen en komeetspecialisten zijn minder pessimistisch. Er is immers een verklaring voor de afname van de helderheid.
Zdenek Sekanina hield in zijn studie geen rekening met de fasehoek van de komeet: de hoek tussen het invallende licht op de komeet en het licht dat door de komeet naar een waarnemer op aarde wordt gereflecteerd.
Deze fasehoek heeft een aanzienlijke invloed op de helderheid van de komeet. Wanneer de komeet in oppositie staat met de zon (op 180° van de zon, met de aarde op dezelfde lijn), wordt de fasehoek erg klein en neemt de reflectiviteit van het oppervlak van de komeet scherp toe. Want de schaduw van een deeltje valt achter het deeltje. Dit wordt het Seeligereffect genoemd.
Komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) stond begin 2024 in oppositie met de zon. De helderheid nam toe door dit effect. De staart van de komeet bevond zich door de zonnewind achter de “kop” van de komeet. Hierdoor werd de helderheid nog verder vergroot.
Later werd de fasehoek groter. Een waarnemer zag steeds meer schaduw. Het coma-oppervlak zag er steeds donkerder uit. Dit liet vermoeden dat de kern misschien aan het fragmenteren was.
Maar recente beelden, gemaakt drie weken na de publicatie van Sekanina, laten geen tekenen zien van het uiteenvallen van de komeet. Integendeel, op 1,5 AU van de zon vertoont de komeet grote, goed ontwikkelde stof- en gasstaarten, evenals een grote groen fluorescerende coma. De lichtcurve is normaal. Komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) gedraagt zich zoals verwacht. En de komeet lijkt op koers voor een mooie verschijning dit najaar!
Dat betekent niet dat alle mogelijke problemen voorbij zijn. Overleeft de komeet de passage door het perihelium? Door de hitte van de zon en onder invloed van de zwaartekracht zou de komeet nog steeds uiteen kunnen vallen.
Benieuwd naar wat deze komeet ons gaat brengen? Lost ze de hoge verwachtingen in?
Tijdens Urania's opendeurdagen komt Thierry Van Driessche van de werkgroep Kometen van VVS meer vertellen over deze komeet.
Afspraak op zaterdagavond 14 september om 20 u.
Bronnen:
https://skyandtelescope.org/astronomy-news/status-report-and-expectations-for-comet-tsuchinshan-atlas/
https://starwalk.space/en/news/visible-comet-2024
Foto van de komeet:
Fotograaf: Pepe Chambó
Locatie: Farm Hakos, Namibia
Opnamedatum: 1 augustus 2024 17:49 UT
Equipment: Takahashi FSQ106-ED, Moravian C3-61000
(Uit Sky&Telescope online gallery)