Theoretische Fysica

 

Ben je geboeid door de mysteries van het universum? Wil je dieper graven in de fundamentele natuurwetten die onze kosmos vormgeven? Word dan lid van Urania en sluit je aan bij onze werkgroep theoretische fysica, waar we ons richten op de fascinerende wereld van de fysica, kosmologie en sterrenkunde!

Als je interesse hebt in een dynamische, stimulerende werkgroep, waarin interactief van gedachten kan gewisseld worden over de fysische grondslagen van de kosmos en theoretische aspecten van de wetenschap, sturen wij graag op je e-mailadres de uitnodigingen voor onze samenkomsten!

Deze vinden plaats op DONDERDAGAVONDEN telkens om 20u.

Contactadres: theoretischefysica@urania.be

 

Het nieuwe werkjaar van Urania start met de opendeurdagen van vrijdag 13 tot zondag 15 september 2024. 

Op donderdag 19 september 2024 zal de eerste vergadering van onze werkgroep theoretische fysica plaatsvinden in het auditorium. Naar goede gewoonte zullen we aanvangen om 20 u.

 

Een definitieve jaarplanning is nog in de maak, maar de eerste vergaderingen staan al vast. Hier volgt alvast een overzicht:

    Donderdag 19 september 2024 – 20:00 uur: Snelle structuurvorming in het vroege heelal

    Donderdag 3 oktober 2024 – 20:00 uur: Antimaterie

    Donderdag 10 oktober 2024 – 20:00 uur: Fourier-analyse, deel 1

    Donderdag 7 november 2024 – 20:00 uur: Fourier-analyse, deel 2

    Donderdag 14 november 2024 – 20 uur: Astroreizen XXL

 

Een definitieve planning zal na onderlinge bespreking opgesteld worden. Een (voorlopig) overzicht van de geplande onderwerpen volgt hier.

Walter Simons:

Fourier-reeksen, Fourier-transformaties en Fourier-optica

·       De merkwaardige figuur Fourier – zijn leven en werk

·       Periodische functies en de stelling van Fourier

·       De Fourier-reeks – even en oneven functies

·       (optioneel) Reeksontwikkeling van goniometrische en exponentiële functies en de formule van Euler

·       Complexe voorstelling van de Fourier-reeks

·       Berekening van enkele Fourier-reeksen: driehoek-, rechthoek-, zaagtand-, rectificeerfunctie

·       De Fourier-integraal en de Fourier-transformatie

·       Enkele algemeenheden over integraaltransformaties

 

Berekening van Fourier-transformaties: de rechthoekige puls, de afgeknotte cosinus, Gauss-functie

·       Stellingen over Fourier-transformaties – de stelling van Parseval

·       De deltafunctie en haar toepassing (optioneel: een woordje over distributies)

·       Convolutie en de convolutiestelling en haar toepassingen

·       Correlatie 

·       Interferentie

·       Het beginsel van Huygens, Fraunhofer- en Fresnel-diffractie 

·       Diffractielimiet van een telescoop

·       De apertuurfunctie

·       Het ontstaan van spectraallijnen

·       De Fourier-termen en het optisch diffractierooster

·       De Fourier-transformatie en diffractie

·       Transferfunctie 

·       De convolutiestelling en diffractie

·       Optical processing

·       De theorie van Abbe en van Abbe-Porter

·       Optische transformaties

·       Maskers en filtering – verband met convolutie

·       Holografie of golffrontreconstructie

·       Kleuren- en interferentieholografie

 

Walter Simons:

Actieprincipes en het Lagrange-Hamilton-formalisme (een korte cursus)

·       Het begrip functionaal.

·       Variatieprincipes en variatierekening.

·       De Euler-Lagrange-vergelijking.

·       De Lagrange-vergelijkingen en veralgemeende coördinaten.

·       De Legendre-transformatie: geometrisch inzicht, toepassingen in de thermodynamica (thermodynamische potentialen en de Maxwell-relaties), de elektrodynamica en de   kwantumveldentheorie. 

·       De Hamilton-vergelijkingen en het verband met het Lagrange-formalisme. Toepassing op thermische en calorische eigenschappen van een systeem. Toepassing op het   magnetisch veld (Lorentz-kracht).

 

Patrick Bakx:

  • Antimaterie
  • Astroreizen XXL: Hoelang duren verplaatsingen in het heelal voor de reizigers en voor de aardbewoners?

 

Michel Loral:

  • de natuurkunde op het allerkleinste niveau

 

André Van Assche:

·       Snelle structuurvorming in het vroege heelal: presentatie op basis van het artikel “Accelerated Structure Formation: the Early Emergence of Massive Galaxies and Clusters of Galaxies” https://arxiv.org/pdf/2406.17930  - dd 25 juni 2024.

 

Mocht je de data van onze vergaderingen al willen vastleggen in jouw agenda, dan kan je dit doen aan de hand van volgende lijst:

Donderdag 19 september. (Snelle structuurvorming in het vroege heelal)

Donderdag 3 oktober. (Antimaterie)

Donderdag 10 oktober. (Fourier-reeksen, deel 1)

Donderdag 7 november. (Fourier-reeksen, deel 2)

Donderdag 14 november. (Astroreizen XXL)

Donderdag 5 december.

Donderdag 12 december.

Donderdag 16 januari.

Donderdag 23 januari.

Donderdag 13 februari.

Donderdag 20 februari.

Donderdag 20 maart.

Donderdag 27 maart.

Donderdag 8 mei.

Donderdag 15 mei.

Met dit mooie aanbod hopen we op maximale aanwezigheid tijdens het werkjaar 2024-2025. 

 

 

 

RECENTE ACTIVITEITEN

LaTeX is een gratis computerprogramma dat wordt gebruikt om technische en wetenschappelijke documenten te maken waarbij de nadruk vooral ligt op de inhoud van het document. Het is een opmaaktaal, die de gebruiker in staat stelt om een wetenschappelijk document op te stellen waarbij zowel Griekse letters, wiskundige formules van verzamelingen tot de moeilijkste integralen kunnen gehanteerd worden. Het werken met LaTeX is verschillend van de functionaliteit binnen tekstverwerkingssoftware (b.v. Microsoft Word) waar het resultaat onmiddellijk zichtbaar is (WYSIWYG), maar met één druk op de groene knop krijg je de pagina met jouw artikel te zien.  Als je grote, complexe documenten moet maken (boeken, wetenschappelijke rapporten, enz.) of documenten die veel wiskundige vergelijkingen bevatten, overweeg dan het gebruik LaTeX.

De PowerPoint-presentatie horende bij deze voordracht kan hier  gedownload worden. 

 

 

 

 

Sedert zijn totstandkoming in 2004 heeft de Werkgroep Theoretische Fysica zich verdiept in diverse onderwerpen zoals:

  • Kennismaking met het gebruik van Artificiële Intelligentie voor beeldherkenning. (Gastspreker Tomas)
  • Patrick Bakx gaf een demonstratie van de talloze mogelijkheden, die het programma “Mathematica” biedt.
  • De unificatie van de natuurkunde met bijhorende natuurconstanten;
  • De Cabibbo-rotatie binnen de discipline kernfysica. Met dit mechanisme kan verklaard worden hoe quarksmaken in elkaar kunnen overgaan door de zwakke wisselwerking;
  • Het standaardmodel van de deeltjesfysica;
  • Relativistische zwaartekracht en toepassingen in de sterrenkunde;
  • De Lagrangiaan voor de Maxwell-vergelijkingen;
  • Het foto-elektrisch effect;
  • Brachistochrone;
  • Hybridisatie van het watermolecule;
  • Emergente zwaartekracht of de theorie van Erik Verlinde.
  • Een wiskundige analyse van starre lichamen
  • Kwantumveldentheorie aan de hand van het boek “Robert D. Klauber: Student Friendly Quantum Field Theory-Sandtrove Press (2013)” maar uitgebreid aangevuld met de nota’s van Patrick Bakx.
  • De herkomst van de combinatie “kT” uit de statistische thermodynamica (W. Simons) 
  • Tijdens de werkjaren 2022-2023 en 2023-2024 hebben we de syllabus “Relativistische zwaartekracht en toepassingen in de sterrenkunde” van Peter Camps opnieuw doorgenomen. Er werd in eerste instantie een uitgebreide inleiding tot de tensorrekening gegeven.