G

Galactische nevels Wolken van gas en stof in het spiraalvlak van de Melkweg.
Gammaflits (Gamma-Ray Burst) Een heftige uitbarsting van hoogenergetische gammastraling met een duur van een paar milliseconden tot enige minuten. De energie die gepaard gaat met een gammaflits is vele malen groter dan er vrijkomt tijdens een supernova explosie. Ze zijn onvoorspelbaar en kunnen overal aan de hemel voorkomen, wat wijst op een oorsprong ver buiten onze Melkweg. Hoewel hun oorsprong lange tijd een mysterie bleef, duiden recente waarnemingen er op dat het bij korte-duur gammaflitsen waarschijnlijk gaat om de botsing van twee neutronensterren (of een neutronenster en een zwart gat) die in een voormalig dubbelstersysteem in een steeds nauwer wordende baan naar elkaar toe zijn gespiraliseerd. In het geval van de langere-duur gammaflitsen betreft het het ineenstorten van een jonge, extreem massieve ster tot een zwart gat in een zogenoemde hypernova ontploffing.
Gammastraling Licht dat zó blauw is dat het onzichtbaar is voor mensen, nog blauwer dan Röntgenstraling. Een band in het electromagnetische spectrum waarin de fotonen nog meer energie hebben dan Röntgenfotonen. Gammastraling gaat dwars door huid-, spier- en botweefsel heen.
Gasnevel Een gasnevel of kortweg nevel is een hemellichaam dat meestal zichtbaar is als een wazig vlekje aan de sterrenhemel. We onderscheiden nevels die zichtbaar zijn doordat ze helder oplichten (emissienevel en reflectienevel), of doordat ze juist donker afsteken (absorptienevel). Een emissienevel wordt door een of meerdere sterren in de buurt verhit, waardoor de nevel zelf licht gaat uitstralen, zoals bijvoorbeeld een planetaire nevel. Een reflectienevel reflecteert voornamelijk sterlicht, en een absorptienevel steekt donker af tegen een helderder achtergrond.
Gasplaneet Een gasplaneet is een planeet die voor het grootste gedeelte, of helemaal, uit gas bestaat. De gasplaneten in ons zonnestelsel zijn Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Ze zijn verschillende malen zwaarder en groter dan de aardse planeten en bevinden zich verder van de zon. Naast hun omvang kenmerken de gasplaneten zich door hun grote aantallen manen en hun ringenstelsels. De meeste bekende exoplaneten zijn gasplaneten, doordat zware exoplaneten gemakkelijker te detecteren zijn dan lichte planeten.
Geocentrisch Een geocentrisch waarnemer bekijkt een object vanuit het centrum van de aarde (fictief waarnemingspunt).
Geocentrische positie De geocentrische positie is de positie van een hemellichaam voor een denkbeeldige waarnemer in het centrum van de aarde. De geocentrische positie van de meeste objecten in ons zonnestelsel wordt bepaald door eerst de heliocentrische positie te berekenen en vervolgens te corrigeren voor de positie van de aarde in het zonnestelsel.
Geografische coördinaten De geografische coördinaten zijn de coördinaten die gebruikt worden om een plaats op aarde aan te duiden, de ons bekende lengtegraad en breedtegraad. De coördinaten worden meestal uitgedrukt in oosterlengte of westerlengte, en noorderbreedte of zuiderbreedte.
Geomagnetische activiteit Als gevolg van de zonnewind wordt de aarde getroffen door een hete, gemagnetiseerde, supersonisch plasma met een grote kinetische en elektrische energie. Een deel van deze energie vindt zijn weg in onze magnetosfeer waardoor een geomagnetische activiteit ontstaat.
Geostationaire baan Een cirkelvormige baan rond de aarde met een omlooptijd van ruim 23 uur en 56 minuten, op een hoogte van 35.786 km. In deze baan is de rotatietijd van een satelliet precies gelijk aan die van de aarde, waardoor deze voor een waarnemer op aarde lijkt stil te staan.
Getijden Het hoog- en laagwaterniveau op aarde wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de maan en in mindere mate door de zon. Getijden treden ook op in dubbelsterren, vanwege de aantrekkingskracht van elke ster op het oppervlak van de andere.
Gigajaar Een gigajaar (Gjr) is een tijdseenheid van 1 miljard (1.000.000.000) jaar. De afkorting voor gigajaar is Gjr (Engels Gyr). De zon (en dus de aarde) is circa 4,6 Gjr oud, het heelal circa 13,6 Gjr.
Gigaparsec Een gigaparsec (Gpc) is een afstandsmaat van 1 miljard (1.000.000.000) parsec, circa 3,1×1022 km.
Graad Een graad (°) is een maat om een hoek of schijnbare afstand aan de hemel aan te geven. Er gaan 360° (360 graden) in een cirkel, en 90° in een rechte hoek. Eén graad bevat 60 boogminuten (′) en 3600 boogseconden (′′), d.w.z. 1° = 60’ = 3600”.
Gregoriaans Jaar Een Gregoriaans jaar is de gemiddelde lengte van een jaar in de Gregoriaanse kalender. De Gregoriaanse kalender maakt gebruik van schrikkeldagen om de lengte van het Gregoriaans jaar zo dicht mogelijk te laten uitkomen bij de lengte van het tropisch jaar. Iedere 400 jaar zijn er 97 schrikkeldagen (zie bij schrikkeljaar) en dus duurt een Gregoriaans jaar gemiddeld 365 + 97/400 = 365,2425 dagen, slechts 26,8 seconden langer dan een tropisch jaar.
Gregoriaanse kalender De Gregoriaanse kalender is de kalender die in 'het westen', en dus ook in de EU, wordt gebruikt en de Juliaanse kalender heeft vervangen. Jaartallen in de Gregoriaanse kalender worden vaak aangeduid met voor onze jaartelling (v.o.j.) of na onze jaartelling (n.o.j.). De Gregoriaanse kalender is gebaseerd op het tropisch jaar, dat circa 365,242190 dagen duurt. Door het gebruik van schrikkeldagen duurt het Gregoriaans jaar slechts 26,8 seconden langer dan een tropisch jaar. Wanneer onze kalender gebaseerd zou zijn op het siderisch jaar, zou het begin van de lente iedere circa 72 jaar één dag vroeger plaatsvinden en zouden de seizoenen dus langzaam door het jaar verschuiven.
Grensmagnitude De grensmagnitude is helderheid van de zwakste ster die nog kan worden waargenomen onder bepaalde omstandigheden. De helderheid van sterren wordt uitgedrukt in magnitudes — hoe groter het getal, des te zwakker het object. Voor de grensmagnitude geldt hierdoor hoe groter het getal, des te zwakker de objecten zijn die nog kunnen worden waargenomen. Een object met een magnitude groter dan de grensmagnitude is onzichtbaar. Voor het blote oog wordt vaak een grensmagnitude van +6,0m opgegeven, onder ideale omstandigheden.
Grijze nachten

Grijze nachten of schemeringsnachten zijn nachten waarin het niet volledig donker wordt, omdat de zon niet verder dan 18° onder de horizon verdwijnt.  Het blijft dus de hele nacht door lichtjes schemeren. Dit is vooral goed te zien wanneer men in noordelijke richting naar de hemel kijkt. 
In onze streken is dat het geval tussen eind mei en half juli.
Groene straal Een flits die schijnbaar door de ondergaande zon wordt uitgezonden. Deze wordt in werkelijkheid veroorzaakt door de breking van het licht in de atmosfeer.
Grootste elongatie De grootste elongatie van een binnenplaneet is het punt waar de planeet het verst van de zon staat, en dus de maximale elongatie heeft. Voor Mercurius is de grootste elongatie nooit meer dan 28°, voor Venus is dit maximaal 48°.